
Tradycyjnie świąteczne drzewka stoją w naszych domach udekorowane do 6 stycznia, czyli święta Trzech Króli. Na pożegnanie okresu świątecznego zapraszamy do zapoznania się z ciekawymi informacjami na temat świerka.
Świerk pospolity
Picea abies
Norway Spruce
Jest jednym z najważniejszych drzew iglastych w lasach Europy. Zazwyczaj dorasta do wysokości 50 m. Obwód w pierśnicy u tego gatunku może osiągnąć nawet ponad 5 m. To wiecznie zielone drzewo jest szczególnie odporne na silne mrozy (niestety coraz rzadsze w naszym regionie). Kwitnie od kwietnia do maja. Nasiona dojrzewają w październiku, zaopatrzone w skrzydełka opuszczają szyszki. Lot ślizgowy nasion połączony z ruchem obrotowym gwarantuje ich rozprzestrzenianie się na znaczne odległości. Nasiona tego drzewa są przysmakiem ptaków, wiewiórek, ryjówek. Wiosną dostarcza pyłku pszczołom i innym owadom.
Status zagrożenia wg IUCN – Red List – LC – mniejsze ryzyko zagrożenia
Ciekawostki
- Najstarsze informacje o drzewku przyozdabianym na Boże Narodzenie pochodzą z XV i XVI wieku. Do dekorowania używano naturalnych produktów: jabłek, ciasteczek itp. W Polsce choinka pojawiła się dopiero na przełomie XIX i XX wieku. Z czasem stała się chrześcijańskim symbolem drzewa rajskiego.
- W Wigilię Bożego Narodzenia niegdyś chłop szedł do lasu i nacinał na świerku dwanaście karbów, które oznaczały dwanaście miesięcy, a który karb pokrył się żywicą, ten miesiąc miał być mokry.
- Dawniej wierzono, iż gałązki miały chronić od złych czarów i uroków.
- Drewno ma właściwości wysoko rezonansowe. Lutnicy cenili jego walory, ale nie każdy świerk nadawał się do wykonania instrumentu. Musiał mieć charakterystyczną budowę słoi i rosnąć w miejscu osłoniętym od wiatrów.
- Niegdyś owce dostawały zimą do ogryzania gałęzie świerkowe, a przy cedzeniu mleka owczego kładziono na krzyż gałązki świerkowe, by się lepiej oczyszczało z nieczystości.
- Górale w czasie nieurodzaju jadali młode szyszki ze świerka, a żywicę tego drzewa żuto w celu oczyszczenia zębów.
- W obecnych czasach też znajdujemy przepisy na sałatki z młodziutkimi i miękkimi gałązkami świerkowymi.
- Świerk zwany jest potocznie choinką, na Kaszubach jego nazwa to dana, na południu Polski smrek.

